واگذاری مکانیزم سهمیه‌بندی و قیمت گذاری بنزین به جلسه سران قوا واگذار شده و ظاهرا در این جلسه تصمیم به سهمیه بندی بنزین همراه با افزایش قیمت مصرف اضافی گرفته شده که التهاباتی را در جامعه بوجود آورده و فضای مجازی و رسانه‌ها را به مخالفت با تصمیم واداشته است. با این امید که امکان انتخاب بهینه فراهم شود، برای کمک به تصمیم گیری بهتر مسئولین پیشنهاد جدیدی را به عنوان جایگزین مطرح می نمایم.
ممکن است هدف از افزایش قیمت بنزین، افزایش درآمد دولت و یا کاهش مصرف بنزین باشد. در شرایطی که حمل و نقل عمومی توسعه نیافته است و امکان جایگزینی سوخت دیگری بجای بنزین وجود ندارد، حتی افزایش چند صد درصدی قیمت، کمکی به کاهش مصرف بنزین نمی کند و صرفا درآمد دولت از این محل را افزایش می دهد.
اشکال اتکاء به افزایش درآمد دولت از طریق افزایش قیمت بنزین به دلیل وابستگی قیمت بیشتر کالاها به هزینه حمل و نقل، این است که منجر به افزایش شدید قیمت‌ها و نرخ تورم می شود.
در این شرایط بهتر است دولت روشی را در پیش بگیرد که هم درآمد مورد نظر را تامین و هم آثار و پیامد تورمی را بهمراه نداشته باشد. یکی از این روش‌ها تامین درآمد مورد انتظار از طریق وضع مالیات سالیانه، بصورت درصدی از ارزش روز خودروها بجای افزایش قیمت بنزین است.
در این روش اگر دولت درصدی از ارزش روز خودروها (مثلا یک درصد) را به عنوان مالیات در هر سال از مالکین دریافت و از افزایش قیمت بنزین صرفنظر کند، اثرات توزیعی، تخصیصی و تثبیتی بهتری نسبت به افزایش قیمت بنزین دارد.
اگر تعداد خودروهای سواری کشور حدود ۱۷ میلیون باشد و دولت بطور متوسط از هر خودرو ۲ میلیون تومان ( خودروهای زیر ۵۰ میلیون تومان کمتر از ۵۰۰ هزار تومان و خودروهای بالای ۵۰۰میلیون تومان بالای ۵میلیون تومان) دریافت کند در سال حدود ۳۴ هزار میلیارد تومان از این نوع مالیات درآمد نصیب دولت می شود. برای اینکه به اثراث دیگر این سیاست اشراف بهتری پیدا کنیم به برخی از این اثرات اشاره می شود:
۱- از این نظر که افراد کم درآمد خودروهای ارزانتری دارند لذا مالیات کمتری می پردازند، عادلانه است.
۲- این روش کارا است. برخلاف روش سهمیه بندی که مستلزم افزایش قیمت برای مصارف بیشتر از سهمیه است و افراد را تشویق به خرید و احتکار خودرو بیشتر برای استفاده از سهمیه بنزین این خودروها میکند این روش افراد را تشویق به داشتن خودرو کمتر و در نتیجه کاهش تقاضا برای خودرو میکند.
۳- در این روش از تبدیل شدن خودرو به یک کالای سرمایه ای جلوگیری می کند. متاسفانه در شرایط تورمی افراد برای حفظ قدرت خرید خود بخشی از نقدینگی های خود را برای خرید خودرو اضافی اختصاص میدهند که با اختصاص سهمیه بنزین برای هر خودرو در شرایط سهمیه بندی، این انگیزه بیشتر و در نتیجه تقاضای اضافی برای خودرو، قیمت این دارایی شدیدا افزایش می یابد. این روش باعث می شود تا تقاضا برای خودرو اضافی کاهش و قیمت خودرو افزایش نیابد.
۴- چون قیمت خودروهای وارداتی بالاست افراد برای پرداخت مالیات کمتر تقاضای خود را برای خودروهای ارزانتر که امکان تولید آن در داخل بیشتر است را افزایش و تقاضا برای خودروهای وارداتی کاهش می یابد.
۵- امکان وصول این مالیات از طریق کارتهای بانکی متصل به کارت بنزین هم بصورت ماهیانه وجود دارد و لذا دریافت تدریجی آن فشار کمتری به قشرهای کم درآمد وارد می کند.
۶- چون امکان معافیت خودروهای عمومی و تاکسی ها هم از این مالیات وجود دارد و قیمت بنزین هم افزایش نیافته است هزینه حمل و نقل بار و مسافر افزایش نمی یابد و لذا شاهد افزایش نرخ تورم نخواهیم بود.
۷- با روش های تکمیلی چون کاهش عرضه سوخت و یا سهمیه بندی آن در شهرها و مناطق مرزی وجود دارد، می توان جلو قاچاق بنزین به خارج از کشور را هم گرفت.
۸- با تثبیت اوضاع اقتصادی امکان تعدیل قیمت بنزین هم بمرور فراهم خواهد شد.
الف
جدیدترین اخبار
پربیننده ترین
