کد خبر: ۱۲۷۶۶۴
تاریخ انتشار: ۰۹ شهريور ۱۳۹۴ - ۱۰:۲۳
ریشه بددهنی و فحاشی برخی از ما کجاست؟
قبل از ظهور فضای مجازی هم ما در این عرصه کاملا مستغنی بودیم! در کوچه و مدرسه و بعضآ خانه،‌ اندوخته‌ی غلیظی از فحش و فضیحت با خودمان داشتیم.اندوخته‌ای که ممکن بود از همه‌ی ظرفیت‌های آن استفاده نکنیم اما وجود و حضورش غیر قابل انکار بود.
چند وقتی‌ست که شرکت تلگرام امکان ساختن و افزودن استیکر یا چسبونک را برای کاربران سراسر دنیا فراهم کرده است و از آنجایی که هنر نزد ایرانیان است و بس، در همان روزهای اول سیل عظیمی از استیکرهای دست‌ساز هموطنان راهی تلگرام شد.  از روزی که پای این استیکرهای نو رسیده وطنی به تلگرام باز شد، باز کردن تلگرام در مکان‌های عمومی به مسئله‌ای ناموسی و شرافتی تبدیل شد! دریافت کنندگان این استیکرهای رکیک باید تمامی تمهیدات لازم را به کار ببندند تا مبادا صفحه گوشی یا تبلتشان در تیررس نگاه اطرافیان باشد.

اما واقعا چه اتفاقی افتاده؟ ایا واقعا ما با امکان ساختن یا فرستادن چند استیکر ناگهان به آدم‌های بی‌ادبی تبدیل شدیم یا خیر؟

شاید باورش سخت باشد اما انجمن‌ها و گروه‌هایی در وایبر یا تلگرام وجود دارد که اعضا در آن فقط فحاشی می‌کنند و این البته به غیر از گروه‌هایی است که شوخی‌ها و جک‌های رکیک جنسی در آن دست به دست می‌چرخد.

البته وقتی سر دراز این قصه را دنبال می‌کنیم به جک‌ها و شوخی‌های رکیک جنسی در وایبر می‌رسیم و قبل از آن و قبل از همه‌گیری اینترنت، ردپای این بد دهنی‌های جمعی را در اس ام اس‌ها پیدا می‌کنیم. البته قبل از ظهور فضای مجازی هم ما در این عرصه کاملا مستغنی بودیم! در کوچه و مدرسه و بعضآ خانه،‌ اندوخته‌ی غلیظی از فحش و فضیحت با خودمان داشتیم.اندوخته‌ای که ممکن بود از همه‌ی ظرفیت‌های آن استفاده نکنیم اما وجود و حضورش غیر قابل انکار بود.

اگر باز هم سر قصه را بگیریم و به عقب برگردیم متوجه خواهیم شد که با مسئله‌ای تاریخی رو به رو هستیم. اگر به  نوشته‌های اندیشمندان و گردشگران خارجی که در قرون گذشته به ایران سفر کرده‌اند نگاهی بیندازیم، متوجه خواهیم شد که این مسئله، مسئله‌ی دیروز و امروز و وایبر و تلگرام نیست. در کنار تعریف و تمجید از مهربانی و گشاده‌دستی و خانواده‌ دوستی و … برخی از نویسندگان و سفرای کشورها، به بد دهانی و فحاشی بین برخی از ایرانیان اشاره کرده‌اند.

برخی ایرانیان بسیار بد دهان هستند و حرف های رکیک و دشنام بسیار دارند. دو مرد هنگام گلاویز شدن، با زبان به جان هم می افتند.(تاورنیه، ژان باتیست. سفرنامه تاورنیه - صفحه ۶۱۶)

نفرین و ناسزا از مشخصات ایرانیان است. معمولا هدف ناسزا، خود شخص نیست، بلکه خانواده او بخصوص پدر، مادر و یا قبور گذشتگان وی است زیرا بر حسب مفهومی که زندگی خانوادگی دارد، فحش به خانواده بسی ناگوارتر از دشنام به خود مخاطب است. اغلب فحش هایی که برای زنان به کار می رود چندان رکیک است که به ترجمه آنها مجاز نیستم و این کلمات قبیح را اغلب از دهان کودکان خردسال می توان شنید که بر معنای آنها نیز واقف نیستند و به تقلید از بزرگترها به کار می برند(.پولاک، یاکوب. سفرنامه پولاک (ایران و ایرانیان)- انشارات خوارزمی صفحه ۲۲)

حال باید دید ریشه این فحاشی در کجاست؟

به گفته روانشناسان آدمی قادر است ناسزاها و کلمات زننده را چهار برابر سریع‌تر از سایر لغات به خاطر بسپارد و به همین خاطر است که جمعی از روان‌شناسان معتقدند که دشنام گویی پیش از پیدایش سایر واژگان زبان پدید می‌آید و از نظر قدمت بر زبان مقدم است حتی در پاپیروس‌های مصر باستان ناسزا و دشنام دیده شده است.

پردازش اطلاعات عقلانی در قسمت قشر خاکستری مخ صورت می‌گیرد در حالی که پردازش اطلاعات مبتنی بر احساس در قسمتی به نام آمیگدال رخ می‌دهد. از آنجا که دشنام‌ها نیز در قسمت آمیگدال پردازش می‌گردند، بنابراین ریشه در عواطف و احساسات انسان دارند.در واقع فحاشی رویکردی مبتنی بر احساس و فاقد عقلانیت است. فحاشی در واقع بیان احساسات تندی مثل خشم،نفرت و ترس است که با زبان بیان می‌شود.

از طرفی ناسزا و کلمات رکیک در واقع کاربرد خشونت است. این خشونت کلامی در حقیقت با احساس کمبود و ضعف یا حقارت درونی فرد فحاش شروع می‌شود. او سعی می‌کند با تضعیف و تحقیر طرف مقابل احساس قدرت را در خود ایجاد کند و بر ضعف‌ها و کاستی‌هایش سرپوش بگذارد. وقتی در جامعه افراد به راحتی در قالب استیکر‌ها و جک‌ها محتواهای توهین‌آمیز رد و بدل می‌کنند، در حقیقت به صورت ناخود‌اگاه علیه یکدیگر اعمال خشونت می‌کنند.در این کارزار پنهان مردان علیه زنان،تهرانی‌ها علیه سایر شهرستانی‌ها، شهری‌ها علیه روستاییان‌، فارس‌ها علیه سایر اقلیت‌های قومی میجنگند و به صورت پنهان در قالب شوخی‌های رکیک سعی در تثبیت اقتدار خود بر یکدیگر دارند. در جامعه‌ای که این ستیز همیشگی برقرار باشد، سرمایه اجتماعی به شدت افت خواهد کرد و اعتماد اجتماعی خدشه دار خواهد شد

 یکی دیگر از دلایل فراگیری محتوا‌های رکیک در جامعه، دگرگونی ارزش‌ها در جامعه است. در واقع فحاشی به عنوان یک ارزش در روابط صمیمانه پذیرفته شده است. هر چه افراد نسبت به یکدیگر کلمات رکیک‌تری را به عنوان شوخی به کار ببرند گویا صمیمیت بیشتری بین‌شان در جریان است!

عمل جنسی همیشه  به عنوان شخصی‌ترین و خصوصی‌ترین اسرار فردی در طول تاریخ حفظ شده است. وقتی صحبت کردن از عمل جنسی در قالب شوخی، وارد عرصه عمومی می‌شود، هشدار جا به جایی ارزش‌ها در جامعه به صدا در ‌آمده است. رابطه‌ی انسانی همیشه بر پایه ارزش‌هایی مثل فداکاری و صداقت و وفاداری و مهربانی قوام پیدا کرده است، وقتی به کار بردن الفاظ رکیک و رد و بدل کردن محتواهای جنسی به عنوان ابزار صمیمیت تلقی می‌شود، نوعی صمیمیت کاذب مابین طرفین به وجود می‌آید که به راحتی فرو می‌ریزد.

از دیدگاهی انسانی زیر پا گذاشتن کرامت انسانی با کاربرد الفاظ ناشایست بر زبان خود و علیه دیگران به گسترش خشونت در دنیا کمک می‌کند و فحاشی با هر ریشه و انگیزه‌ایی قطعآ دنیا را به جای بدتری برای زندگی تبدیل می‌کند.

نام:
ایمیل:
* نظر: